خبرها
سخنرانی علمی
دو شنبه 30 دی 1398
چهارمین سخنرانی علمی سال 98 تحت عنوان "روش های سبز و نوین استخراج ترکیبات با ارزش افزوده بالا از محصولات جانبی آبزیان " توسط جناب آقای دکتر مهدی آل‌بوفتیله، روز یکشنبه مورخ 22/10/98در سالن همایش پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی انجام شد...

دکتر آل‌بوفتیله در این ارائه اشاره کرد:

با توجه به افزایش تقاضا برای مصرف فرآورده های حاصل از آبزیان، تولید جهانی این منابع نیز در حال افزایش بوده و به بیش از 170 میلیون تن در سال 2016 رسیده است. مطالعات پیشین بیانگر این است که بیش از نیمی از آبزیان صید یا تولید شده طی عملیات فرآوری به محصولات جانبی غیرخوراکی تبدیل می گردد. مقدار زیادی از این منابع از نظر بازار کم ارزش شناخته شده که در نهایت یا دور ریخته شده یا برای تهیه فرآورده هایی با ارزش تجاری کمتر نظیر غذای حیوانات و تولید کود مورد استفاده قرار می گیرند. از آنجائیکه این منابع حاوی مقادیر زیادی از پروتئین ها، پلی ساکاریدها، چربی و روغن ها، رنگدانه ها، ویتامین ها و مواد معدنی می باشند، بازیابی این ترکیبات و استفاده از آنها در فرمولاسیون محصولات غذایی، دارویی و آرایشی-بهداشتی می تواند باعث افزایش بهره وری از منابع در دسترس و همچنین کاهش مشکلات زیست محیطی مرتبط با دفع محصولات جانبی آبزیان گردد. تاکنون روش های متعددی برای استخراج ترکیبات طبیعی از منابع دریایی مورد استفاده قرار گرفته اند. بطور کلی روش استخراج بکار گرفته شده، مرحله بسیار مهمی در پروسه تخلیص و میزان ویژگی های زیست فعالی و عملکردی محصول نهایی دارد. برا این اساس در فرآیند استخراج تا حد امکان بایستی سعی گردد که ساختار ترکیب و محصول نهایی کمتر دستخوش تغییرات گردد. بدین منظور تنظیم پارامترهایی همچون درجه حرارت، pH،  زمان استخراج و دیگر پارامترها می تواند تاثیر بسزایی بر روی میزان بازده و جلوگیری از تغییرات احتمالی در ساختار ترکیبات استخراج شده داشته باشد. روش های متداول برای استخراج ترکیبات طبیعی عبارتند از خیساندن، سوکسله و تقطیر با آب. این روش ها معایبی مانند بازده کم، زمان طولانی استخراج، نیاز به مقادیر زیاد حلال با خلوص و قیمت بالا، تبخیر مقدار زیاد حلال طی فرآیند استخراج، گزینش پذیری کمتر و تجزیه حرارتی ترکیبات حساس به دما دارند. برای غلبه بر این محدودیت ها، با توسعه و گسترش فناوری های سبز، چندین روش نوین استخراج از قبیل سیال فوق بحرانی، آب زیر بحرانی، فرآیندهای فشار بالا، مایکروویو، فراصوت، میدان الکتریکی پالسی، مایع تحت فشار، فرآیندهای جداسازی غشایی، استخراج بر پایه تخمیر و آنزیم ها در دنیا مورد مطالعه و بهره برداری صنعتی قرار گرفته اند. حفظ خصوصیات کیفی ترکیبات، افزایش بازده استخراج، کاهش میزان مصرف انرژی، کاهش زمان فرآیند، کاهش مصرف حلال های مضر و سمی و گرادیان حرارتى کمتر از مزایای مهم روش های سبز و نوین در مقایسه با روش های متداول بحساب می آیند. بصورت کلی کارآیی استخراج به شدت تحت تاثیر ماتریکس ماده اولیه، ویژگی های ماده هدف، روش و شرایط استخراج می باشد. از این رو لازم است هر یک از روش های نوین با توجه به نوع ماده اولیه و نوع ماده موردنظر جهت استخراج،  انتخاب و مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرند.

 در پایان جلسه نیز پرسشهای علمی مطرح و توسط سخنران محترم پاسخ داده شد.


تعداد بازديد:359