مرکز ملی تحقیقات فرآوری آبزیان بندر انزلی > نکته های سلامتی

   جمعه 7 اردیبهشت 1403

وضعیت آب و هوای بندر انزلی

  صفحه اصلی     

  معرفی مرکز     

  امکانات مرکز     

  دستاوردهای مرکز     

  پروژه ها     

  نکته های سلامتی     

  یادداشتهای علمی     

  سخنرانی های علمی     

  معرفی مدیران     

  CV محققین     

 

 
نکته های سلامتی
ویتامین های موجود در غذاهای دریایی
سه شنبه 4 تیر 1392
مینا احمدی

 غذاهای دریایی منبع خوبی از لحاظ داشتن انواع ویتامین B، تولید انرژی و شرکت در فعالیت های سلولی و بیوشیمی می باشند . خیلی از غذاهای دریایی بخصوص گونه هایی که دارای گوشت تیره هستند ؛ مانند ماهی ماکرل و ماهی آبی اقیانوس اطلس، منابع غنی از ویتامین محسوب می گردند. غذاهای دریایی، غنی از پیرودوکسین (یک نوع ویتامین B ) می باشند که در متابولیسم آمینو اسیدها برای ساختن پروتئین شرکت می نماید. همچنین غذاهای دریایی یکی از بهترین منابع نیاسین نیز می باشند. نیاسین نیز  یک نوع ویتامین B می باشد که برای فراهم کردن انرژی سلول ها در ساخت مواد قندی مورد استفاده قرار می گیرد. ویتامین B12  بصورت فراوان در خیلی از غذاهای دریایی وجو دارد و کبالت موجود در ویتامین برای سلامتی گلبول های قرمز مورد نیاز می باشد. البته چون ویتامین B12  محلول در آب می باشد، بنابراین در کبد ذخیره می گردد. بیشتر غذاهای دریایی دارای مقدار کافی از ویتامین های گروه B شامل ریبوفلاوین، اسیدفولیک، اسید پانتوتنیک هستند. نیاز بدن انسان به این گروه در حد میلی گرم می باشد، اما عدم وجود آنها در مواد غذایی می تواند اختلالاتی را بوجود آورد. در میان گروه های جمعیتی مختلف مثل ماهی های بزرگتر, جوانتر و برخی بچه ماهی ها که دارای عادات غذایی نامناسب و درصد جذب پایین هستند، می توان از راه ایجاد یک رژیم غذایی دریایی مناسب؛ درصد ایجاد بحران غذایی را کم کرد. از دیگر ویتامین های مهم و محلول در ماهی می توان از ویتامین C یا اسید آسکوربیک نام برد. این ویتامین در غذاهای دریایی به مقدار خیلی کمی وجود دارد، ولی برعکس در سبزیجات به مقدارفرآوان یافت می شود. بقیه ویتامین ها شامل A ،D،E و K محلول در چربی می باشند. غذاهای دریایی منبع خوبی از لحاظ داشتن این ویتامین ها نیستند ، اما استثناء  وجود دارد. آبزیان صدف دار و عضلات ماهی دارای مقدار کمی ویتامین های محلول در چربی هستند. علت این امر آن است که ماهی ها دارای مقدار کمی چربی هستند، حتی ماهی های چرب مانند ماکرل و آزاد نیز مقدار زیادی از این و یتامین ها را دارا نمی باشند. کبد ماهی ها منبع سرشاری از ویتامین های D و A می باشد. در واقع بعضی اوقات مقدار ویتامین ها ممکن است به حدی زیاد شود که حالت سمی پیدا کنند. معمولاً در روغنی که از کبد ماهی ها بدست می آید مقدار زیادی از این و یتامین ها وجود دارد، البته تامین ویتامین A مورد نیاز بدن از طریق مصرف هویج و سبزیجات تازه به استفاده از شیشه های حاوی این ویتامین که بصورت آماده در بازار یافت می شوند، برتری دارد. ویتامین D نیز به میزان زیادی در کبد ماهی ها وجود داشته و تقریباً در غذاهای دیگر مشاهده نمی گردد. باتهیه ویتامین D  از روغن کبد ماهی ها و مصرف این ویتامین توسط مردم، بیماری نرمی استخوان در قرن 19 و اوایل قرن 20 تقریباً بطور کامل مهار گردید. بیماری نرمی استخوان به علت کمبود ویتامین D بوجود آمده و از سوخت و ساز معمول کلسیم جلوگیری کرده و باعث تغییر شکل استخوان می شود. ویتامین D بیشتر بعنوان یک هورمون مطرح می باشد تا یک ویتامین و نقش آن در ارتباط با کلسیم و جذب آن توسط استخوان ها و دندان ها مورد توجه قرار می باشد. اگر میزان ویتامین D بیش از حد زیاد شود، بطور حتم حالت سمی پیدا خواهد کرد. این ویتامین از راه نور خورشید و خوردن شیر نیز می تواند جذب بدن انسان گردد. مصرف بیش از اندازه روغن کبد ماهی، باعث جذب بیش از حد ویتامین های D و A در بدن شده و به همین دلیل حالت مضر پیدا می نماید. بنابراین اگر تصمیم گرفتید که یکی از این روغن های آماده را خریداری نمائید، شیشه ای را درنظر داشته باشید که از لحاظ دارا بودن این ویتامین ها در حد پائینی باشد. قابل ذکر است که در رژیم غذایی مصرفی انسان، مقدار ویتامین  A ، روزانه نباید بیشتر از 1 میلی گرم رتینول یا 5000 واحد بین المللی باشد. همچنین مقدار ویتامین D که باید روزانه مصرف گردد باید 400 واحد بین المللی باشد. البته غذاهای مصرفی مقداری از این ویتامین ها را فراهم می نمایند. برخلاف وجود ویتامین های E و K بصورت محلول در چربی، غذاهای دریایی منبع مناسبی از لحاظ وجود این ویتامین ها نمی باشند. ویتامین E از اکسیده شدن یا شکسته شدن چربی ها بخصوص چربی های غیر اشباع جلوگیری می نماید. در ضمن این ویتامین در محافظت از امگا3 نقش مهمی دارد. البته تاکنون اطلاعاتی مبنی بر ارتباط بین مصرف ماهی دارای امگا3 با متابولیسم ویتامین E بدست نیامده است. نقش ویتامین  K در خون سازی میباشد اما فقط به مقدار کمی در ماهی وجود دارد. مقدار زیادی از این ویتامین توسط باکتری های موجود در روده حاصل می گردد.
منابع:
1- نتل تون .ج ،1386. ترجمه  عمادی،ح و همکاران .غذاهادریایی و سلامتی.ص22
2-Dias M G, et al.2003. Vitamin Content of Fish and fish  Product Consumed in portugal. Electron. J. Environ. Agric. Food Chem. ISSN 1579-4377
3- F. Holick, Sunlight, vitamin D and health: A D-lightful story.2008. Boston University Medical Center, Boston, USA


تعداد بازديد:446
 
Copyright (c) 2024 مرکز ملی تحقیقات فرآوری آبزیان بندر انزلی
Powered by r.ravvar